Về Bình Dương thăm lò lu đất

Được coi là nghề khởi nguồn của dòng gốm sứ Bình Dương tiếng tăm ngày nay, nghề lu cổ đã xuất hiện ở vùng đất Thủ Dầu Một này từ khoảng hơn 200 năm trước. Sau bao nhiêu thăng trầm của những người làm nghề, nhiều lúc tưởng như nghề lu đã bị biến mất khỏi mảnh đất nằm sát mé tả của sông Sài Gòn này. Nhưng nay trở lại, bạn vẫn có thể chiêm ngưỡng nghề thủ công độc đáo này.

Ông Năm Mon - người đã cả đời gắn bó với nghề lu Lò lu Đại Hưng gần như là lò lu đất duy nhất còn hoạt động trên mảnh đất Thủ Dầu Một. Bà Nguyễn Thị Bảy, một người đã có hơn nửa thế kỷ gắn bó với lò lu chia sẻ: Trước đây, không riêng gì vùng Tương Bình Hiệp mặc cả vùng An Sơn, Lái Thiêu, Thuận An… đều có rất nhiều lò lu, nằm rải rác men sông Sài Gòn. Tuy nhiên, chừng hai ba chục năm nay những lò lu đó đa phần đều ngừng hoạt động hoặc chuyển qua kinh doanh, sinh sản đồ gốm sứ bởi lu là mặt hàng rất khó bán hiện nay. Như trước đây, trong cuộc sống người ta có thể dùng lu để chứa nước, chứa lúa gạo hay nhiều loại mặt hàng khác,lap dat camera gia re tai ha noicòn giờ những vật dụng bằng nhựa, bằng nhôm kính, sắt… đã thay thế cho những chiếc lu rồi. Ngay cả các loại lu nhỏ cũng được chuyển sang đồ gốm, vì gốm nhìn đẹp hơn. Ngọn lửa lò lu luôn rực cháy trong những con người nơi đây Nghề làm lu đất là nghề khởi nguồn của nghề gốm sứ với các kỹ thuật thô sơ và việc chế tạo đơn giản hơn đồ gốm sứ rất nhiều. Chính nên, nếu nhìn sơ qua những chiếc lu trông khálap dat camera quan sat re nhat ha noithô kệch. Nó như một cô gái quê mùa e thẹn bên những thiếu nữ thị thành đương đại, cao sang. Thế nhưng, nó vẫn có một sức hút riêng. Nói về điều này, ông Năm Mon - người đã gắn bó lâu năm với nghề lu (62 tuổi) cho biết: quờ các công đoạn của nghề làm lu đều làm bằng tay thủ công một trăm phần trăm. Nghĩa là, từ khâu lấy đất ở vùng Dầu Tiếng, Trảng Bàng, Dương Minh Châu…rồi theo ghe mang về cho tới khi những chiếc lu được ra lò, xuống ghe đi về các tỉnh miền Tây Nam bộ, chiếc lu đều gắn bó với bàn tay con người. Thế nên, mặc dù là sản phẩm khá đơn giản và thô sơ nhưng để hoàn thành một chiếc lu phải trải qua rất nhiều công đoạn và thời gian. Từ việc để đất tươi (mới lấy về) ngoài mưa nắng đúng 3 tháng cho những tạp chất như kim loại, phèn, độc tố tan ra rồi mới đưa vào máy xay nhuyễn. Sau đó dùng tay nhào lại, đắp thành hình những chiếc lu. Những chiếc lu này được giữ trong nhà giàn có mái che chừng 5 ngày để chúng khô một cách tự nhiên. Mỗi ngày lại dùng thanh gậy đập để "nắn” lại sao cho chiếc lu có hình thù đẹp nhất. Cuối cùng đưa vào lò nung trong 3 ngày 3 đêm, mỗi lần lửalap dat camera quan sat gia recháy liền trong 4 tiếng rồi lại ngắt củi, sau 4 tiếng lại châm củi. Để làm một chiếc lu là rất nặng nhọc nhưng giá thành của nó lại rất rẻ, chừng 30 đến 40 ngàn đồng/chiếc 30 lít. Những loại lu còn lại tùy theo dung tích mà giá cả có thể tăng hoặc giảm. Một góc lò lu cổ Vừa nhìn ra những hàng lu đặt thẳng đều tăm tắp, vừa châm vội điếu thuốc, ông Năm chậm rãi nói: đích thực, nếu không có cái tâm, không yêu nghề và sống mái với nghề thì nhiều đứa ở đây đã bỏ lò lu đi lâu rồi. Như bản thân tôi đây này, từ lúc bắt đầu lặn những chiếc lu trước hết, cha tôi đã dạy tôi, mình không chỉ lặn lên những chiếc lu, thắp ngọn lửa trong lò nung mà còn lặn trong tâm mình một tình ái nghề, đốt trong hồn mình một nhóm lửa đủ để nó cháy mãi với cuộc thế nếu có những thăng trầm gặp phải. Vì vậy, có thể nói, lò lu Đại Hưng được duy trì tới ngày hôm nay chính là nhờ một phần công sức của những con người như ông Năm. Lò lu đất Đại Hưng hiện đã được tỉnh Bình Dương cấp bằng Di tích lịch sử cấp tỉnh. ĐOÀN ĐẠI TRÍ