Tại trọng điểm nghệ thuật đương đại độc lập Manzi, 5 tác phẩm của Nguyễn Mạnh Hùng hợp thành triển lãm có tên “Một hành tinh”. Nghệ sĩ hiển nhiên là ngóng rằng các tác phẩm sẽ được người xem dịch chuyển, hoán đổi ý nghĩa với một nhãn lực mang tầm thế giới chứ không chỉ bó hẹp trong bối cảnh tầng lớp Việt Nam.
Bốn sắp xếp liên đái tới các chủ để quen thuộc với ý trung nhân thích nghệ thuật của Hùng: những chiến cơ được khắc họa theo cách hiền lành hơn là những thực thể phá hủy, con người đang thống trị thiên nhiên, việc dùng phong cảnh núi non hào nhoáng làm nền nã biểu hình, các nhân viên an ninh mang đồ phòng chống bạo loạn, ngôi làng đang trong quá trình thị thành hóa cao độ ở Hà Nội.
Hình ảnh tại triển lãm Tác phẩm chung cuộc, lừng danh hơnlắp đặt camera quan sátcả và cũng có quy mô lớn hơn cả trong triển lãm này. Nó là khám phá tiếp theo của nghệ sĩ về cuộc sống bị nhồi nhét chật chội, các khu tập thể, chung cư cao tầng ở thành phố. Trong tác phẩm lần này cũng như những lần trướctổng đài điện thoạiđó, chúng được giới thiệu là các khu nhà tập thể theo kiểu Liên Xô, xây dựng ở Hà Nội trong khoảng những năm 1960 và vẫn còn được dùng đến tận bữa nay, cho dù đang trở thành những mối đe dọa cho tính mệnh con người.
Thường thì khi sống chen chúc, chật chội trong những cái làng tỉnh thành như vậy, bản năng sinh tồn mách bảo người ta phải tìm mọi cách cơi nới, rộng hơn chút nào hay chút đó, rồi khi giàu có hơn, lại cá nhân chủ nghĩa hóa không gian của mình bằng mọi thứ có thể, nhằm kiểm soát được mọi thứ mà nguời ta thấy là chúng hoàn toàn là của mình. Hùng lớn lên trong một khu tập thể có thực ngoài đời như vậy, như mọi đứa trẻ khác, anh cũng vui thú những trải nghiệm sống cộng đồng hàng xóm, song đồng thời lại tách mình khỏi những chuyện cãi vã lặt vặt, chia rẽ nhau nhỏ to hay sôi sục - vốn khiến cho cuộc sống tập thể làng xã thành như tòa án cùng với bao phiền não. Bởi thế, những người sống ở đó đã biến căn hộ của mình thành “chướng ngại vật”,http://thietbithanglong.Vn/dich-vu/lap-dat-camera-quan-sat-gia-re-tai-ha-noihttp://thietbithanglong.Vn/dich-vu/lap-dat-camera-quan-sat-gia-re-tai-ha-noicó thể cách ngăn họ với những kẻ hàng xóm tò mò thóc mách, ngồi lê đôi mách, ghen ăn tức ở và cả cứng đầu cứng cổ nữa, trong khi nhân viên chính quyền lại quyết muốn phá dỡ tuốt luốt mọi cơi nới đó đi…
Tác phẩm cao hai mét này được dựng lại một cách siêu hạng, cho dù phải vận chuyển từ tận Sài Gòn ra Hà Nội, dễ dàng vừa vặn thành nhiều gian tách biệt. Nếu là một kẻ thóc mách, khi tiến đến gần hơn, nhìn săm soi vào những ô cửa sổ hoặc cửa chớp được thu lại nhỏ xíu, bạn vẫn có thể mường tưởng ra họ (những con người tập thể) cùng tiếng huyên náo cộng đồng ở đó…
Hùng gọi xếp đặt mới nhất là này “Chiến lũy” và đặt trên đỉnh của nó nhiều bao tải lớn đầy cát, có lẽ biến cả tòa nhà thành một phép ẩn dụ cho từng không gian sống cá nhân, song cũng thêm vào đó một cảm thức về sự thực khi bạn nhìn và ngẫm về nỗi giằng co bao tay của những cư dân trong diện phải giải tỏa, di dời, nếu chỗ ở có giá trong nội đô của họ bị ép định giá thấp hơn thị trường nhiều lần, mở đường cho từng lớp trên trỗi dậy và rồi sau đó, họ thường được đề xuất nhận nhà ở ngoại ô, nơi cả cộng đồng lại tiếp chuyện quy trình “dựng trở ngại vật”… Ai đó tự hỏi nếu giả sử chúng ta đến giai đoạn khi các tòa nhà này trở nên những thứ “bị đe dọa tuyệt chủng”, có thể việc lên danh sách di sản phải được vận dụng với một đôi tòa nhà còn sót lại, hoặc làm như những nước no đủ khác, bảo tồn mặt trước và xây dựng mới ngay phía sau. Ai đó có thể tự hỏi nếu tự bạch nghệ thuật mang tính châm biếm của Hùng có thể kết thúc như một công trình tưởng vọng lẻ loi cho một quá cố sống cộng đồng chen chúc. Tôi thì chắc chắn biết rằng những thứ được (cơi nới, đặt để) ở mặt trước tòa nhà là rất đáng vào danh sách bảo tồn.
Không may là việc lập danh sách bảo tàng sẽ không cung cấp được chỗ ở cho những ngườilap dat cameratừng ngụ cư trong các khu tập thể ấy, và dĩ nhiên, đó là phần căn bản trong bất cứ cách đọc hiểu nào về các tòa chung cư của Hùng. Quờ, khi được miêu tả trong tranh hay điêu khắc của Hùng, đều có thể được diễn giải như là những hành tinh có đứa ở riêng lẻ, xoay quanh quỹ đạo quạ siêu thực do nhân kiệt phi thường của Hùng tạo nên. Tôi có tìm hiểu phần nào về thực tại này và biết là có những khu nhà tập thể gắn liền với các cơ quan, cục vụ viện nhà nước, mang tên của những nơi đó vì đơn giản, chúng được xây rồi phân chia cho cán bộ viên chức trong biên chế cơ quan. Những căn hộ nhỏ, có khi chỉ là 23m2, sau khi được chia, người ta cũng có thể bán đi. Khi ngày giải tỏa đến, nhiều chủ sở hữu vẫn chây ì vì có lẽ cố đợi vận may, làm tiền, hoặc cũng chỉ là chịu đựng sự đổi thay vàlắp đặt camera quan sátviệc ra quân giải tỏa của chính quyền.
Hùng tiếp chuyện tìm hiểu, nghiên cứu “suy nghĩ về cộng đồng, những sự mâu thuẫn tồn tại trong và ngoài những tầng lớp được dựng nên, và những rối rắm của phát triển tỉnh thành cũng như bổn phận cá nhân.” Nó cũng giống như sự nghiên cứu cấp thiết và thường vẫn đang tiếp diễn ra ở trong hết thảy các tầng lớp, nơi cuộc sống thành phố vốn dành cho tất cả nhưng sự no đủ thì là một sắp xếp của cho và nhận, song hành với tình trạng những bộ phận cư dân nghèo khổ nhất lại bị bạc đãi. Quờ quạng các bộ phận (tầng lớp) đều dựng lên trở ngại vật của họ. Vùng đất “sinh thái” mới đây nhất, dành cho cuộc sống tốt đẹp hơn ở gần làng gốm Bát Tràng, là một thí dụ của tình trạng người giàu đã dựng các chướng ngại vật đối với những kẻ thuộc thế giới bên ngoàilap dat cameranhưng có việc phải ra vào đó bởi một lực lượng bảo vệ riêng – một số nhà còn dựng các hàng rào, hào bảo vệ mang tính biểu tượng bao quanh. Những người nghèo nông thôn nhập cư vào tỉnh thành thì dựng nên các barie mỏng mảnh, cá nhân chủ nghĩa trong khu ổ chuột của mình, xác định không gian cá nhân chủ nghĩa có giới hạn và nhìn nhận chúng sẽ bảo vệ họ trước những gì bạo lực hơn…. Như đã nói, các sáng tác của Hùng luôncamera quan sátcho tôi đủ thứ để ngẫm nghĩ. Một triển lãm đỉnh cao… Cảm ơn Manzi đã nhìn xa trông rộng, đem triển lãm này về đây và là nhịp để một trong những nghệ sĩ anh tài nhất Việt Nam về lại cội gốc của mình. Trong thông cáo báo chí của Manzi, có đoạn Nguyễn Mạnh Hùng là một trong những nghệ sĩ trẻ quan yếu nhất của Việt Nam bây giờ. Một trong NHỮNG NGƯỜI quan yếu NHẤT, đúng vậy! Cho dù ở tuổi 37! Tôi, có nhẽ muốn gọi anh ấy là một trong những nghệ sĩ ở giữa sự nghiệp quan trọng nhất của Việt Nam – điều này thì không ai có thể chối cãi được! Bài:Kiếm Văn Tìm ( Hanoi Grapevine ) Ảnh:Nguyễn Mạnh Hùng, trọng điểm Manzi Bạn quan hoài tới đời sống showbiz thế giới và Việt Nam. Bạn có trong tay những thông báo xác thực mới nhất, "nóng" nhất về những người lừng danh? Bạn thú vị biên dịch các bài viết về "sao", về thế giới văn hóa - nghệ thuật, về các sự kiện đình đám...? Hãy gửi thông tin, bài viết và hình ảnh bạn có cho chuyên mục tiêu khiển của Đẹp Onlinetại đây. Bài viết được đăng sẽ nhận nhuận bút theo quy chế của Tòa soạn. Trân trọng! |
0 nhận xét:
Đăng nhận xét